صدای پای سالخوردگی کشور نزدیکتر می‌شود

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، افزایش جمعیت و فرزند آوری سبب می‌شود تناسب بین افراد جوان و سالخورده متناسب باقی بماند، اما کاهش فرزند آوری  کشور را به سمت سالخوردگی سوق داده است.

 

اگر کنترل جمعیت به همین ترتیب پیش برود، در یک دوره‌ی چهل‌ساله، نزدیک به بیست درصد جمعیت در مرحله‌ی سالخوردگی قرار خواهند گرفت.

پیامد کنترل شدید جمعیت، سالخوردگی است.

بی‌هیچ تردیدی پیامد قطعی کنترل شدید و مستمر موالید، تغییر ساختار جمعیت از جوانی به سالخوردگی است. 

در حال حاضر، برخی از استان‌های کشور در مرحله‌ی آغازین ورود به سالخوردگی جمعیت هستند که با رسیدن سهم افراد شصت سال به بالای آن‌ها، به هشت درصد کل جمعیت، مصداق می‌یابد.

وقتی نیمی از جمعیت یک کشور سالخورده باشد، نیمه‌ی جوان جمعیت باید انرژی خود را صرف نگه‌داری و خدمات‌رسانی به نیمه‌ی سالخورده کنند و این بزرگ‌ترین چالش اقتصادی است.

رشد اقتصادی می‌تواند به صورت منفی تحت تأثیر افزایش سهم سالمندان مصرف‌کننده در کل جمعیت قرار گیرد. از نظر اقتصادی، توانایی پس‌انداز همراه با افزایش سن کاهش می‌یابد و این امر بر میزان پس‌انداز در کل اقتصاد تأثیرگذار است. پیامد اقتصادی تحدید نسل، کمبود نیروی کار به دلیل پیری جمعیت و افزایش بار مالی دولت در تأمین رفاه اجتماعی بازنشستگان است.

جمعیت سالخورده، علاوه بر داشتن یک سری عوارض و مسائل فردی، ممکن است برای جامعه نیز مسائل و مشکلاتی را پدید آورد و مقابله با چالش‌های فراروی این پدیده و اتخاذ سیاست‌های مناسب برای ارتقای وضعیت جسمی، روانی و اجتماعی سالمندان، از اهمیت بالایی برخوردار است. 

در مجموع می‌توان گفت کشوری که مدت زمان زیادی سیاست کنترل جمعیت را ادامه دهد، به میان‌سالی و پیری مبتلا می‌شود و این پیری جامعه، لطمه‌های جبران‌ناپذیری را به دنبال خواهد داشت.

سیاست‌های کنترل جمعیت، با ترغیب کشور‌های غربی همراه بوده است.

به باور آن‌ها، افزایش شدید جمعیت به زیان جامعه‌ی بشری و از جمله به زیان کشور‌های توسعه‌یافته‌ی غربی است.

این در حالی است که یکی از عوامل مؤثر در توسعه‌ی اقتصادی کشور‌های غربی، افزایش جمعیت‌شان بوده است، اما به گونه‌ای نشان دادند که افزایش جمعیت مانع پیشرفت اقتصادی است. قدرت‌های استعماری برای مداخله در کشور‌های دیگر، از جمله کشور‌های جهان سوم و تأثیرگذاری بر اقتصاد آن‌ها، بحث کنترل جمعیت را مطرح کردند و از طریق برنامه‌ها و کمک‌های بین‌المللی، سیاست‌های مداخله‌ای کنترل جمعیت را در این کشور‌ها به اجرا گذاشتند.

در دهه‌های اخیر نیز سیاست قدرت‌های جهانی غالباً بر برنامه‌های کاهش جمعیت به عنوان عاملی تکمیلی برای برنامه‌های توسعه‌ی اقتصادی‌ تأکید می‌کند. 

در گزارش عوامل جمعیتی اهداف توسعه‌ی هزاره آمده است: اهداف توسعه‌ی هزاره بدون تمرکز اساسی‌تر بر کاهش نرخ رشد جمعیت از طریق برنامه‌های داوطلبانه‌ی تنظیم خانواده محقق نخواهد شد! بر همین اساس، کشور‌های استعماری به طرق مستقیم و غیرمستقیم در صدد کاهش جمعیت در کشور‌های جهان سوم و مسلمان هستند. این در حالی است که رژیم اسرائیل در صدد افزایش جمعیت خود است.

 

در دهه‌های اخیر نیز سیاست قدرت‌های جهانی غالباً بر برنامه‌های کاهش جمعیت ـ‌به عنوان عاملی تکمیلی برای برنامه‌های توسعه‌ی اقتصادی‌ـ تأکید می‌کند.

امروزه کشور‌های غربی تدابیر گسترده‌ای برای غلبه بر روند افول جمعیتی اتخاذ می‌کنند.

این کشور‌ها که با رشد منفی جمعیت مواجه شده‌اند نتوانسته‌اند با تبلیغات، مردم را به فرزندآوری بیشتر ترغیب کنند و ناچارند مهاجرین و پناهندگان را با سهولت بیشتری بپذیرند.

پیامد‌های منفی دگردیسی جمعیتی، افزایش افراد کهن‌سال و کاهش نیروی انسانی بر رشد اقتصادی این کشور‌ها موجب شده است مهاجرت را به عنوان یکی از راه‌حل‌های تداوم رشد اقتصادی و رویارویی با بحران جمعیتی انتخاب کنند، چون در اثر کاهش باروری در کشور‌های غربی، جمعیت در سن کار کاهش یافته است و این کشور‌ها برای تأمین نیروی کار خود، سیاست‌های مهاجرپذیری را در پیش گرفته‌اند.

نبود نیروی کار، مشکلات اقتصادی ناشی از پیری جمعیت و بار مالی سیستم‌های حمایتی از سالمندان و کمبود نیروی انسانی متخصص و نیمه‌ماهر موجب شده است تا کشور‌های غربی با ورود مهاجرین برای این مشکل چاره‌اندیشی کنند. در واقع برای کشور‌های پیشرفته که با کاهش رشد جمعیت مواجه هستند، مهاجرت نیروی کار می‌تواند کمبود نیروی انسانی را پر کند.

مهاجرت نیروی متخصص برای کشور میزبان به منزله‌ی رشد و پویایی اقتصادی است. این در حالی است که در صورت افزایش مهاجرت نیروی انسانی، میزان رفاه اقتصادی نیرو‌های باقی‌مانده در کشور مادر (فرستنده‌ی مهاجر) کاهش می‌یابد.

البته سیاست جذب نخبگان و مغز‌های سایر کشورها، جز، سیاست‌های ثابت و پایدار کشور‌های پیشرفته‌ی غربی است که عمدتاً با گزینش علمی، دقیق و بی‌صدا انجام می‌شود و نوعی برده‌داری نوین در قالبی مدرن است. 

کشور‌های غربی با ورود مهاجران، اقدام به پروسه‌ی شهروندسازی می‌کنند که این رویه هم از نظر کنترل، مسائل خاص خود را برای مهاجران در پی دارد. 

 

تشویق جوانان به ازدواج و تسهیل آن، پایین آوردن سن ازدواج به منظور رسیدن به زمان مناسب برای فرزندآوری که مهندسی معکوس در مقابل القائات غرب و رژیم گذشته است، تشویق خانواده‌ها به سبک زندگی ایرانی‌اسلامی به جای سبک زندگی غربی، پیشگیری از بالا رفتن آمار طلاق، کاهش زمان تحصیل به منظور وارد شدن به حوزه‌ی اشتغال و تشکیل زندگی خانوادگی، آموزش مهارت‌های زندگی زناشویی به جوانان، تضمین سلامت مادر و کودک و احساس امنیت خانواده برای فرزندآوری، ارائه‌ی الگوی حضور اجتماعی زنان مناسب با وظایف خانوادگی، تأمین بهداشت روانی و عاطفی خانواده با وجود فرزندان بیشتر و گستردگی خانواده، اصلاح مفاد درسی در سطوح مختلف آموزش‌وپرورش و آموزش عالی نسبت به افزایش جمعیت مطلوب و فرزندآوری و استفاده از ظرفیت‌های آموزشی، تخفیف مدت سربازی پسران در صورت تأهل و فرزندآوری، تخفیف‌های مالیاتی، افزایش مرخصی‌های بدون حقوق زایمان برای مادران شاغل، طرح مرخصی با حقوق برای تولد فرزند سوم به بعد، کاهش هزینه‌های مربوط به زایمان و حمایت‌های بیمه‌ای خاص از زوج‌های نابارور و تخفیف در شهریه‌ی مهدکودک فرزند سوم به بعد راهکار‌های تشویقی برای فرزند آوری است.

اصلاح نگرش زنان و دختران درباره‌ی بدن و زیبایی خود، الگوسازی از خانواده‌های موفق پرجمعیت، افشای طرح‌های نظام سلطه برای کاهش جمعیت جهان (خصوصاً جمعیت مسلمین و به ویژه شیعیان)، ایجاد حساسیت عمومی درباره‌ی بحران‌ها و آسیب‌های ناشی از کاهش جمعیت، اصلاح رویکرد رسانه در بازنمایی خانواده و تعدیل سطح توقع و انتظار مردم از زندگی و تلاش در جهت تغییر سبک زندگی غربی به سبک زندگی اسلامی‌ایرانی هم در فرهنگ سازی کلی فرزند آوری مهم است.

علت عدم استقبال از فرزندآوری در همه‌ی خانوار‌های جامعه یکسان نیست و هر کدام از آن‌ها دلایل خاص خود را دارند. از این رو، برای رفع این معضل باید برای هر گروه، متناسب با نوع مانع، برنامه‌ریزی لازم انجام شود.

 

منبع: خبرگزاری فارس