آخرالزمان و حکمت‌ غایب شدن امام عصر+فیلم

به گزارش گروه وبگردی خبرگزاری صدا و سیما،برقراری عدالت و به اهتزاز در آوردن پرچم توحید در تمام کره خاکی هدفی است که نیاز به شکوفایی عقل و دانش بشر و آمادگی روحی بشریت دارد، تا جهان به استقبال امام عدل و آزادی برود.

حکمت غیبت
حکمت غیبت از دو دیدگاه عقل و روایات قابل بررسی است که بحث‌های مختلفی در این باره شده است. البته هیچ یک از این بحث ها، علت تامه غیبت نیست بلکه وجهی از وجوه غیبت است.
متن زیر جلسه چهل و نهم از سلسله مباحث مهدویت است که توسط حجت الاسلام سیدمحمدباقر علوی تهرانی ایراد شده است.

چرا امام زمان غائب شده اند؟
یکی از مسائلی که در دوره غیبت کبری مطرح است این سوال است که چرا امام زمان غائب شده اند؟
اصولاً وقتی این سئوال مطرح می‌شود می‌تواند دو رویکرد داشته باشد. یکی اینکه این سوال اعتراضی باشد و ما به غیبت اعتراض داشته باشیم.

سئوال اینگونه مطرح می‌شود که منافع زیادی به ظهور ایشان وابسته است لذا چرا ایشان غایب شده است و آیا این با عدل و حکمت خدا سازگاری دارد؟ این نوع رویکرد صبغه اعتراض دارد که می‌گوییم نباید این اتفاق می‌افتاد.
رویکرد دوم استفهامی است. ما می‌خواهیم دلیل و حکمت این مطلب را بدانیم. ما خداوند را حکیم می‌دانیم که حقیقتی است که کار عبث و بی فایده انجام نمی‌دهد؛ بنابراین سئوال اینگونه است که این غیبت چه حکمتی دارد؟ مسئله ما در پاسخ به سئوال اول که مطرح شده، استفهامی است. قبل از اینکه به این سئوال پاسخ دهیم ۵ نکته را بیان می‌کنیم.
نکته اول اینکه اینطور نیست که غیبت امام عصر، تنها اختصاص به امت اسلامی داشته باشد. سابقاً در بحث‌های گذشته گفتیم که مسئله غیبت در بین انبیا و اولیا پیشینه دارد و اینگونه نیست که فقط اختصاص به اسلام داشته باشد. از جمله شخصیتی که مشهور است جناب یوسف (ع) است.

همه معصومین نسبت به آن اظهار نظر کرده اند
دوم اینکه مسئله غیبت امام زمان از معدود مسائلی است که همه معصومین نسبت به آن اظهار نظر کرده اند. از پیامبر تا امام حسن عسکری (ع) راجع به غیبت امام زمان روایت داریم.
سومین نکته این است که مراد از غیبت امام، عدم ظهور است، نه عدم حضور. به این معنا که امام دیده نمی‌شود نه اینکه نیست، هست، اما دیده نمی‌شود.
چهارمین مطلب این است که عدم ظهور به معنای ناشناسی است، نه ناپیدایی. اینطور نیست که جسم امام دیده نشود. بلکه جسم مبارک حضرت، دیده می‌شود، اما شناخته نمی‌شود. کمااینکه این قضیه در مورد جناب یوسف سابقه داشته است.
امام صادق می‌فرماید:

قائم (عج) شباهتی با یوسف دارد. برادران یوسف با این که پیغمبر زاده و برادر یوسف بودند و او نیز برادرشان بود، با او تجارت و خرید و فروش کردند و او را نشناختند، تا این که یوسف، خودش را معرفی کرد و گفت: من یوسفم ...
این معنا را قرآن کریم در سوره یوسف آیات ۸۹ و ۹۰ بیان می‌کند: گفت آیا دانستید وقتی که نادان بودید با یوسف و برادرش چه کردید؛ گفتند آیا تو خود یوسفی گفت: [آری]من یوسفم و این برادر من است به راستی خدا بر ما منت نهاده است بی‏ گمان هر که تقوا و صبر پیشه کند خدا پاداش نیکوکاران را تباه نمی ‏کند؛ بنابراین امام صادق در این بیان شباهت، بر ناشناسی تاکید دارند، نه ناپیدایی.
آخرین نکته این است که اگر ما ادله‌ای مبنی بر اینکه «چرا امام غایب است؟» را مطرح می‌کنیم، این ادله یک پاسخ درون گروهی و خاص شیعیان است. یعنی سئوال ما استفهامی است که شخص سئوال کننده معتقد به امامت حضرت است و معتقد به حیات و زنده بودن امام است.

با حفظ این پنج مقدمه، حکمت‌های غیبت امام را عرض خواهیم کرد. چیز‌هایی که بیان می‌شود چند تاست و این‌ها علت تامه نیستند، بلکه وجهی از وجوه غیبت امام است.
حکمت غیبت از دو دیدگاه قابل بررسی است

 اولی دیدگاه عقل است و دومی از دیدگاه روایات است. ما اول دیدگاه نقل را مطرح می‌کنیم و بعد در زمان دیگری بحث عقل را مطرح خواهیم کرد.
اولین پاسخی که از ادله نقلی بیان می‌کنیم این است که به استناد برخی از روایات رازی است که جز پس از ظهور امام کشف نمی‌شود. یعنی ما در دوره غیبت نمی‌دانیم چرا امام غائب شده اند، ولی وقتی امام ظهور پیدا بکند، چرایی مسئله روشن می‌شود.

روایت امام صادق علیه السلام
عبدالله ابن فضل هاشمی روایتی از امام صادق نقل می‌کند که یعنی همانا برای صاحب الامر غیبتی تخلف ناپذیر است، به طوری که اهل باطل در آن تردید می‌کنند.
عرض کردم: یا بن رسول الله! چرا غیبت می‌کند؟ فرمود: به علتی که به ما اجازه نداده اند آشکار کنیم. عرض کردم: چه حکمتی در غیبت اوست؟
فرمود: همان حکمتی که در غیبت حجت‌های پیش از او بوده است، حکمت غیبت قائم بعد از آمدن خود او ظاهر می‌شود، چنانکه حکمت سوراخ کردن کشتی توسط خضر، و کشتن آن بچه، و تعمیر دیوار، برای حضرت موسی ظاهر نشد، مگر موقعی که خواستند از هم جدا شوند.

روایتی از امام حسن عسکری علیه السلام
امام حسن عسکری (ع) طی روایتی طولانی به جناب احمد ابن اسحاق فرمودند:‌ای احمد بن اسحاق، این امری است از امر خدا و رازی است از راز و اسرار خدا، و غیبی است از غیب‌های خدا، آنچه را که به تو گفتم دریاب، و آنرا نهان دار، و از سپاسگزاران باش، روز قیامت در علیین با ما خواهی بود.

حدیثی از پیامبر(ص) در باره امام عصر

پیامبر (ص) به جابر ابن عبدالله انصاری فرمودند:ای جابر! (غیبت امام زمان) سری از اسرار الهی می‌باشد که بر بندگان پوشیده است، مبادا در امر خدا شک کنی، چرا که تردید در امر خدا کفر است؛ لذا اگر بخواهیم در این مسئله شک کنیم، به معنی انکار حکیم بودن الهی است که کفر است؛ بنابراین اولین نکته‌ای که حضرات در حکمت غیبت بیان می‌کنند مسئله «سری از اسرار الهی» بودن است.
دومین نکته‌ای که می‌شود بین روایات پیدا کرد این است که غیبت برای برای امتحان و آزمایش خلایق ذکر می‌کنند.

مسئله ابتلا و آزمایش یکی از سنت‌های الهی است.

تدبیر امور خلقت بر اساس قواعدی است که لایتغیر و لایتبدل است. یکی از آن سنت‌های الهی ابتلا است. دو آیه در این مورد ذکر می‌کنیم.
سوره مبارکه ملک آیه ۲ می‌فرماید: یعنی خدایی که مرگ و زندگانی را آفرید که شما بندگان را بیازماید تا کدام نیکوکارتر (و خلوص اعمالش بیشتر) است و او مقتدر و بسیار آمرزنده است.
سوره مبارکه عنکبوت آیه ۲ می‌فرماید: یعنی آیا مردم چنین پنداشتند که به صرف اینکه گفتند ما ایمان (به خدا) آورده‌ایم رهاشان کنند و هیچ امتحانشان نکنند؟ و محققا ما اممی را که پیش از اینان بودند به امتحان و آزمایش آوردیم، و همانا خدا دروغگویان و راستگویان را کاملا می‌شناسد.
اول اینکه ابتلا و امتحان سنتی است که برای جن و ملک بوده است کمااینکه امر به سجده برای ابلیس (که از جن بود) و ملائک آمد. دوم اینکه ابتلا و امتحان برای انبیا بوده است کمااینکه ابتلا حضرت ابراهیم دیر هنگام صاحب اولاد می‌شود و پس از آن دستور ذبح آن داده می‌شود.

سوم اینکه امت‌ها هم دچار ابتلا می‌شوند، امت حضرت صالح با ناقه امتحان شدند.
امام و معصوم می‌فرمایند یکی از حکمت‌های غیبت حضرت، ولی عصر، مسئله ابتلای امت است.

بیشتر بخوانید:امام زمان کجا زندگی می‌کند چطور ایشان را ملاقات کنیم+ فیلم

حدیثی از امام صادق علیه السلام
زراره از امام صادق نقل می‌کند که می‌فرمایند: برای آن جوان پیش از آنکه قیام کند، غیبتی است عرضکردم: چرا؟
فرمود: میترسد - و با دست اشاره بشکم خود کرد (یعنی میترسد شکمش را پاره کنند) سپس فرمود:‌ای زراره! اوست که چشم براهش باشند، و اوست که در ولادتش تردید شود:برخی گویند: پدرش بدون فرزند مرد، و برخی گویند: در شکم مادر بود (که پدرش وفات یافت و سپس هم بدنیا نیامد) و برخی گویند: دو سال پیش از وفات پدرش متولد شد و اوست که در انتظارش باشند، ولی خدای عز و جل دوست دارد شیعه را بیازماید در زمان (غیبت) است‌ای زراره که اهل باطل شک می‌کنند.

سخنان حجت الاسلام عابدینی درباره فلسفه غیبت امام زمان علیه السلام

منبع: خبرگزاری مهر،ویکی فقه