پخش زنده
امروز: -
پرورش گل محمدی با توجه به ارزش افزوده بالا و سازگاری با اوضاع کم آبی یکی از مناسب ترین گزینه ها برای اجرای سیاستهای رونق تولید است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ مرکز آذربایجان غربی، گل محمدی که در زبان ترکی به آن "قیزیل گول" گفته می شود در مناطق کوهستانی آذربایجان فراوان است به نحوی که این کلمه حتی در ادبیات شفاهی فوق العاده غنیِ فرهنگ آذربایجان وارد شده است.
سهم ناچیز ایران از بازار گل محمدی دنیا
گل محمدی در ایران فقط یکبار در سال برداشت میشود، اما به دلیل چهار فصل بودن هوای ایران، زمینه پرورش آن را در اغلب نقاط ایران فراهم است و به گفته کارشناسان نیز امکان اصلاحِ عطر و اسانس این گل وجود دارد.
طبق مستندات، گل سرخ با نام علمی(Rosa damascena) بیش از پنج هزار سال پیش بجز در ایران در جایی دیگر وجود نداشته و در زمان صفویه، گل و دستگاههای گلابگیری از ایران به ترکیه سپس به سوریه و از آنجا به اروپا برده شدهاست. در منابع تاریخی آمده است، ایرانیان اولین قومی بودند که از گل سرخ، اسانس و گلاب به روش تقطیر تهیه کرده اند.
محصول عمده گل محمدی، گلاب، اسانس و گلبرگ خشک و تر است و از آنها در صنایع دارویی، عطرسازی، فرآوردههای بهداشتی و آرایشی و صنایع غذایی استفاده میشود.
در بلغارستان، تركيه، ايران، هند، اوكراين، آمريكا، كانادا، فرانسه، انگلستان و ژاپن گل محمدي پرورش و تولید مي شود و بیشترین تولید این گل به چهار كشور اول اختصاص دارد و این درحالیست که سهم ایران در بازار 25 میلیارد دلاری صادرات گل جهان، فقط 3 دهم درصد است.
شهرستان خوی؛ قطب تولید گل محمدی در آذربایجان غربی
همه ساله ازاوایل خرداد ماه شهرستان خوی به گلستانی از گلهای محمدی تبدیل می شود و عطر خوش گل محمدی یا قیزیل کول مشام هر رهگذری را در کوچه باغهای این شهرستان می نوازد.
همه ساله با رسیدن به پایان برداشت ، جشنواره گلابگیری سنتی از گل محمدی با حضور تولید کنندگان و با نوان کار آفرین در شهرستان خوی یکی از خاستگاههای مهم این طلای سرخ در کشورمان برگزار می شود
در این جشنواره جمعی ازباغداران و تولیدکنندگان برتر و بانوان کارآفرین در تولید و فراوری سنتی گل محمدی در محوطه ساختمان قدیمی شهرداری خوی گردهم می آیند تا به شکرانه پایان برداشت این گل ملی و فرصت استفاده از عطر ناب گل محمدی جشن بگیرند.
شهرداری خوی بنیانگذار این آئین سنتی است و توسعه صنعت کردشگری و معرفی ظرفیتهای تولید و فراوری گل محمدی را از مهمترین اهداف برگزاری این جشن 3 روزه میداند.
گل به آب دادن ، تهیه گل قند و انواع مربا از گل محمدی توسط بانوان و مادران و گل گردانی از آئین های زیبایی است که مردم و کردشگران در کنار گلابگیری ستنتی شاهد اجرای آنها می شوند.
خانم کشاورز از بانوان کار آفرین و موفق در عرصه فرآوری گل محمدی، این جشنواره را فرصتی برای تبادل تجربه بانوان خویی در شکل فرآوری و تهیه انواع فرآورده ها از گل محمدی می داند و می گوید : با نوان خویی از گل محمدی بیش از 10 نوع مربا تهیه و به بازار عرضه می کنند.
وی گل محمدی خوی را از نظر عطر و طعم بی نظیر ترین گل محمدی در ایران قلمداد می کند چرا که با وجود قند طبیعی فراوان بهترین مربا و انواع فرآورده از جمله گلاب ناب از آن بدست می آید.
خانم اصغری کارآفرین و فعال در حوزه تولید داروهای گیاهی، گل محمدی خوی را گیاه موثر در درمان بسیاری از بیماریها می داند و میگوید: این گل و گلاب آن با ارزش غذایی فراوان در درمان زخم معده ، ضعف عمومی ، بیماریهای صفراوی ، اسهال و جلو گیری از صرع و تقویت قلب بسیار مفید است.
در شهرستان خوي، باغداران و خانواده هاي آنها و كارگران در سپيده دم قبل از طلوع آفتاب به گلستان هاي انباشته از گل محمدي مي روند و با فرستادن صلوات بر محمد (ص) و خاندان پاكش، چيدن گل را آغاز مي كنند و موقع طلوع آفتاب چيدن گل ها تمام مي شود تا بلافاصله براي توليد گلاب و تهيه مربا خصوصا خشك كردن برگ گل ها مورد استفاده و بهره برداري قرار گيرد.
افزایش 15 درصدی سطح زیرکشت گل محمدی در خوی
مهندس امینی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خوی امسال از افزایش 15 درصدی سطح زیر گشت این محصول خبرداد و گفت : براساس شناسنامه تهیه شده از گلستانهای این شهرستان در بیش از 155هکتار از باغات منطقه گل محمدی کشت شده است که پیش بینی می شود 610 تن محصول گلبرگ از گلستانهای این شهرستان برداشت شود .
وی علت افزایش سطح کشت گل محمدی را ایجاد باغات جدید گل محمدی دانست و افزود: از سالیان دور گذشته گل محمدی در حاشیه باغات میوه کشت میشد اما در سالهای اخیر با اقبال بازار و رغبت باغداران مزارع و باغات فراوان گل محمدی در مقیاس بزرگتر در این شهرستان ایجاد شده است.
انواع گل محمدی در خوی
گونه های گل محمدی کشت شده در خوی از نوع رقم های خاردار ریز کوتاه و بزرگ و توده های محلی است
از 80 در صد محصول گل محمدی خوی گلاب استحصال و بقیه در صنایع شیرینی سازی و تهیه مربا مصرف می شود،
به گفته کارشناسان امسال 1 میلیون 800 لیتر گلاب از گلستانهای گل محمدی استحصال میشودکه نسبت به سالهای گذشته 2 برابر شده است
توسعه کشت اصولی گل محمدی
مدیر جهاد کشاورزی خوی از توسعه کشت اصولی گل محمدی در خوی و دست یابی به ارقام پرمحصول با همکاری دانشگاه آزاد اسلامی وبا همکاری پژوهشگران خبر داد و گفت : این دانشگاه با همکاری آقای کاظمی پژوهشگرچوان و دانش اموخته کشاورزی یک مرکز ترویجی وپژوهشی گل محمدی در 5هکتار ایجاد کرده که نتایج بسیار خوبی را در شناسایی ارقام پرمحصول و راههای توسعه کشت بدست آورده است.
مشتریان پروپا قرص گل محمدی خوی
مهندس مردانی رئیس اداره تولیدات گیاهی مدیریت جهاد کشاورزی خوی گل محمدی این شهرستان را از نظر عطر و طعم کم نظیر دانست و گفت : این محصول مشتریان فراوانی در استانهای همجوار و کشورهای همسایه دارد بطوریکه 70 درصد این محصول بصورت خشک یا تر به استانهای آذربایجان شرقی ، اردبیل و زنجان و از جمله شهر کاشان و کشورهای همسایه ازعراق ، جمهوری آذربایجان و ترکیه صادر می شود.
وی مقاوم بودن و نیاز آبی کم این محصول را یکی از ویژگیهای بارز آن برای جایگزینی سایر محصولات کشاورزی آب بردانست.
جای خالی صنایع تبدیلی در توسعه کشت گل محمدی
محرر کارشناس حوزه کشاورزی شهرستان خوی فقدان صنایع تبدیلی را مهمترین حلقه مفقوده کشت این طلای معطر درکشور و به تبع آن شهرستان خوی و دانست و گفت : سالانه به ارزش 6 تا 7 میلیون دلار گل محمدی بصورت خام از کشور صادر می شود .
درصورت ایجاد صنایع تبدیلی ، تولید گل محمدی وارزش افزوده آن 3 برابر شده و بستر برای صادرات و ارز آوری از طریق این محصول فراهم و اشتغال در این بخش در شهرستان خوی به چند برابرافزایش می یابد.
برداشت این محصول در شهرستان خوی از اوائل خرداد ماه شروع و تا اوایل تیر ادامه می یابد.
گل محمدی در آذربایجان غربی به قیزیل گول مشهور است و ودر ادبیات و فرهنگ مردم جایگاه والایی دارد.
شهرستان خوی یکی از خاستگاههای گل محمدی در کشورو قطب اول تولید این محصول در آذربایجان غربی است.
خبرنگار : خلیل محبوبی
سردبیر: صمد اسمعیلی