سواد بازی‌های رایانه‌ای را بالا ببرید

 

مشکلات اجتماعی و شرایط سخت اقتصادی در کشورها، انسان‌ها را واردار به پیدا کردن راهی برای سرگرمی و فراغت از فشار زندگی کرده است. استفاده از بازی‌های رایانه‌ای و اپلیکشن‌های بازی در گوشی‌های هوشمند تنها به کودکان و نوجوانان اختصاص ندارد و یکی از راه‌های فرار از مشکلات حتی برای چند دقیقه در روز است؛ اما آیا کاربران این بازی‌ها نیاز به آموزش برای درست استفاده کردن از این بازی‌ها ندارند؟

 

مرکز تحقیقات بازی‌ دیجیتال (دایرک) از سال ۱۳۹۴ با هدف اصلی ارتقای تحقیقات در اکوسیستم بازی‌های دیجیتال در کشور تأسیس شد. در این زمینه، دایرک، تعاملی استراتژیک را با بازیگران اصلی این عرصه شامل شرکت‌های توسعه‌دهنده بازی، سرمایه‌گذاران، رسانه‌ها، دانش‌پژوهان و سیاست‌گذاران برقرار کرده است.

 

معاونت پژوهش بنیاد دایرک در تازه‌ترین پژوهش خود مبتنی بر پیمایش ملی مصرف بازی‌های دیجیتال در سال ۱۳۹۹ اعلام کرد که در ایران ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن با رایانه یا لپ‌تاپ بازی می‌کنند.

 

بر اساس نتایج این گزارش که با عنوان «نمای نزدیک ۱۳۹۸- پلتفرم رایانه: رسوخ»، منتشر شده، این پلتفرم مسیر پرفراز و نشیبی را در این سال‌ها شاهد بوده است و با وجود از دست دادن بخشی از بدنه بازیکنان جوان و نوجوان خود، همچنان بخشی از بازیکنان قدیمی را به خود وفادار نگه داشته است.

 

به عبارتی، اگرچه رشد بازی‌های موبایلی در جهان افزایش یافته است و کنسول‌ها روز به‌ روز پیشرفت می‌کنند، اما همچنان در بخش رایانه به رشد خود ادامه می‌دهد.

 

بر اساس این گزارش، ۲۰ درصد از بازیکنان ایرانی که جمعیتی بیش از ۶ میلیون و ۵۰۰ هزار تن هستند، از پلتفرم رایانه برای بازی استفاده می‌کنند و متوسط سنی آنها تقریبا ۲۳ سال است و سه محتوای ورزشی، تیراندازی و اکشن از پرطرفدارترین بخش‌ها میان بازیکنان پلتفرم رایانه در ایران است.

 

بازیکنان رایانه به‌طور متوسط ۵۶ دقیقه در روز و ۲۱ درصد آنها هر روز با این پلتفرم بازی می‌کنند. تعداد بازیکنان رایانه‌ای مرد با ۸۵ درصد، نسبت به بازیکنان رایانه‌ای زن با ۱۵ درصد، سهم بسیار بیشتری را به خود اختصاص داده‌اند. ضمن این که ۳۱ درصد از بازیکنان رایانه به‌صورت آنلاین بازی می‌کنند.

 

 

سازمان اطلاعات DFC مهر ۹۹ گزارشی منتشر کرد که بر اساس آن، جمعیت بازیکنان بازی‌های ویدیویی در جهان به بیش از ۳ میلیارد تن رسیده است. بازیکنان پلتفرم پی‌سی در چین - که پرجمعیت‌ترین کشور است - به ۳۰۰ میلیون تن رسیده و پس از آن نیز هند در جایگاه دوم با تعداد ۱۵۰ میلیون بازیکن قرار دارد.

 

بر اساس این گزارش، آسیا با تعداد ۱.۴۲ میلیارد بازیکن، بیشترین تعداد گیمر را در جهان دارد. اروپا ۶۶۸ میلیون، آمریکای لاتین ۳۸۳ میلیون و آمریکای شمالی ۲۶۱ میلیون گیمر دارد.

 

متوسط سنی بازیکنان از ۱۹ سال در سال ۱۳۹۶ به ۲۲ سال در سال ۱۳۹۸ افزایش یافته است؛ به این ترتیب باید گفت که گسترده سنی گیمر‌ها در ایران به سمت افراد مسن، بیشتر گرایش پیدا کرده است.

 

 

هر انسانی نیاز به چند دقیقه استراحت میان کار و مسائل زندگی دارد. برخی خواندن کتاب، برخی تماشای فیلم و برخی بازی را انتخاب می‌کنند.

 

بهروز بیرشک، روانشناس، درباره تعداد افرادی که در ایران زمان خود را با بازی پر می‌کنند، گفت: ابتدا باید بررسی شود که چه عواملی باعث ایجاد تمایل افراد به بازی رایانه‌ای می‌شود. آمار جمعیت بیش از ۶ میلیون تن که بازی رایانه‌ای می‌کنند، آمار کمی نیست.

 

او به گسترش این بازی‌ها در برخی کشور‌ها و فروش بالای آن‌ها اشاره کرد و افزود: بازی‌های رایانه‌ای یکی از اتفاق‌هایی است که حتی اعلام زمان فروش آن در اخبار اعلام می‌شود و افراد در برخی کشور‌ها برای تهیه بازی‌های رایانه‌ای، هزینه پرداخت می‌کنند. به همین دلیل است که افراد، هر جا که در انتظار و صف باشند، بازی می‌کنند. این ایجاد سرگرمی و مشغولیت، تبدیل به ایجاد تجارتی برای افرادی شده است که در این حوزه فعال هستند.

 

این روانشناس به اهمیت دیدگاه مخاطب برای انجام بازی رایانه‌ای اشاره کرد و درباره گروه‌های مختلف که از بازی رایانه‌ای استفاده می‌کنند، توضیح داد: برای نمونه قشر دانشجو ممکن است از بازی‌ها در راستای فعالیت‌های تحقیقی استفاده کند. گروه دیگر، دیدگاه اتلاف‌ وقت با بازی دارند تا بتوانند خود را سرگرم کنند.

 

او افزود: این مسأله مهم است که چه نوع بازی ترجیح داده می‌شود، زیرا برخی از بازی‌ها فکری هستند و ذهن را درگیر می‌کنند؛ این بازی به افراد برای حل مسائل کمک می‌کند. همچنین می‌تواند جنبه رشدی و آموزشی داشته‌باشد، اما بازی‌هایی هستند که فقط افراد وقتشان را برای سرگرمی هدر می‌دهند. این بازی‌ها ممکن است مفید نباشند و افراد باید توجه داشته باشند چه اندازه از زمان مفید روز خود را هدر می‌دهند.

 

 

بیرشک با یادآوری سایت‌هایی که در ایران فیلترند و دسترسی مشکل‌تری نسبت به دیگر منابع دارند، ادامه داد: مشکل دیگر این است که ورود به بسیاری از سایت‌های علمی فیلتر است. اگر فردی بخواهد مطلبی را انتخاب و جستجو کند، ممکن است ورود به سایت‌هایی که کانال‌های جستجوگرند و جنبه علمی دارند فیلتر باشد؛ اما دیگر سایت‌ها معمولی هستند و فقط افراد را سرگرم می‌کنند.

 

او افزود: باید بتوان با توجه به جنبه‌های آموزشی، برای جوانان برنامه‌ریزی داشته‌ باشیم. سایت‌هایی در اختیارشان قرار دهیم تا در کنار جنبه‌های سرگرمی، جنبه آموزشی هم داشته باشند و به رشد ذهنی افراد هم کمک کنند. اگر چنین اقداماتی انجام دهیم، به‌طور حتم بسیار بهتر است.

 

 

بیرشک گفت: بسیاری از عوامل به این مسأله ارتباط دارد که چرا افراد وقت خود را صرف بازی می‌کنند. این مقداری به نوع فرهنگ خانوادگی افراد که در آن رشد پیدا کرده‌اند، ارتباطی که با والدین دارند، میزان تأثیرگذاری خانواده، این که جامعه تا چه اندازه امکان ورود به منابع در فضای مجازی را دارند، بستگی دارد؛ زیرا در این صورت استفاده از بازی رایانه‌ای می‌تواند در عین سرگرمی، جنبه‌های مثبتی نیز برای افراد به همراه داشته‌ باشد.

 

او افزود: این بازی‌ها در برخی از کشور‌ها درآمدزا بوده، اما در ایران چنین ساز و کاری به‌صورت گسترده ترویج نیافته است.

این روانشناس درباره میزان آموزشی که در ایران جهت آگاه‌سازی کودکان در حوزه استفاده از بازی‌های رایانه‌ای داده شده است، گفت: متأسفانه آموزش خاصی در این حوزه وجود ندارد، مگر این که جوانان از همسالان خود این اطلاعات را بگیرند و در سایت‌ها از این اطلاعات استفاده کنند.

 

او اظهار داشت: ممکن است برنامه‌ای آن‌قدر جذابیت داشته باشد که ضمن سرگرم‌کردن افراد، بتواند به آنها آموزش دهد؛ به‌ویژه این موضوع در سن پایین‌تر، اهمیت بالایی دارد. باید اقداماتی در خانواده‌ها انجام شود تا کودکان بیاموزند چقدر می‌توان از رایانه در یادگیری و گسترش اطلاعات، استفاده کرد.