یادداشت اقتصادی
تاثیر ویروس کرونا بر صنعت دستباف کشور
بررسی آمارها نشان میدهد که تقریبا در نیمه نخست سال جاری میزان تولید فرش دستباف به ٤ برابر نسبت به سال گذشته رسیده است که به گفته رئیس مرکز ملی فرش دستباف، کل میزان تولید فرش دستباف در ٥ ماهه سال جاری نزدیک به ٩٥٠ هزار متر مربع بوده است.
به گزارش سرویس پژوهش خبرگزاری صدا وسیما: صنعت فرش از صنایع پر رونق کشور است که قرن هاست به نام هنر صنعت دست ایرانی این مرز و بوم رقم خورده است. هنری که در زمره کالاهای غیر نفتی سود آور به حساب میآید و به تنهایی میتواند بیش از نفت برای ما ارزآور باشد.
اما متاسفانه از یک سال گذشته به دلیل موانع خارجی این صنعت با فراز و نشیبهای زیادی روبرو شده است، هر چند که این موضوع جدیدی نبوده است. اما شیوع گسترده کرونا و تاثیر آن بر کاهش صادرات بر روی این صنعت بیش از پیش تاثیر گذاشته است.
به گونهای که با کاهش صادرات صنعت فرش در سال جاری مواجه شده ایم و به گفته عبدالله بهرامیان مدیر عامل اتحادیه سراسری تعاونیهای تولیدکنندگان فرش دستباف شهری و عشایری در چهار ماه اول سال جاری تنها ١٥ میلیون دلار از محل صادرات فرش دستباف نصیب کشور شده است که در بالاترین برآورد پیش بینی میشود تا پایان سال هم حداکثر ٥٠ میلیون دلار از محل صادرات فرش دستباف عاید کشور شود.
در حالی که در سال گذشته این رقم به گفته رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و بافندگان فرش دستباف ۷۲ میلیون دلار بوده است که این رقم خود روند کاهشی صادرات این صنعت را نشان میدهد.
اما از سوی دیگر بررسی آمارها نشان میدهد که تقریبا در نیمه نخست سال جاری میزان تولید فرش دستباف به ٤ برابر نسبت به سال گذشته رسیده است که به گفته رئیس مرکز ملی فرش دستباف، کل میزان تولید فرش دستباف در ٥ ماهه سال جاری نزدیک به ٩٥٠ هزار متر مربع بوده است. به گونه اَی که با تضمین خرید برای تولیدکنندگان فرش دستباف و ایجاد بازارهای خوب در سطح داخلی و خارجی موفق شدیم به این میزان افزایش ٤ برابر برسیم.
اما دلیل این افزایش تولید فرش تعطیلی برخی مشاغل به علت شیوع ویروس کرونا و جذب دوباره قالیبافان به کار بافت قالی به عنوان جایگزین فعالیتهای دیگر است.
هر چند که مشکلاتی همچون تهیه مواد اولیه، نوسان نرخ ارز، تحریمها و ... بر سر راه تولید و صادرات این صنعت وجود دارد، اما با حرکت و تحول و تقویت سازوکار حمایتهای مالی از تولیدکنندگان، ایجاد استارتاپ در حوزه فرش دستباف، افزایش خلاقیت و نوآوری، ارتقای کیفیت و کاهش هزینههای وابسته، ایجاد انگیزه و توجه به سلیقه مشتریان جهت افزایش تقاضا، جهت دهی به بازارهای هدف و ... میتوان ضمن حفظ فرهنگ و هویت ایرانی در پیشرفت این صنعت سودآور گام برداشت؛ چرا که این صنعت با داشتن ١٥ میلیون تومان هزینه ایجاد شغل از مرحله الیاف و مواد اولیه گرفته تا بافت فرش و عجین کردن آن با فناوریهای روز، میتواند زمینه مناسبی برای اشتغال فراهم کرد؛ این امر با استفاد از ظرفیتهای شرکتهای دانش بنیان و بهره گیری از نیروهای جوان و خلاق محقق خواهد شد.
در این میان عواملی همچون حمایت دولت از سرمایه گذاران و متخصصان فرش، ایجاد مرکز جامع تخصصی فرش و زمینه سازی برای جذب سرمایه گذاران خارجی مهم به نظر میرسد.
نویسنده: زهره دانشمندی پژوهشگر گروه اقتصاد