مردم بریتانیا (شامل انگلیس، اسکاتلند، ولز و ایرلند شمالی) در روز سوم تیر ماه ۱۳۹۵ در همهپرسی درباره ادامه عضویت این کشور در اتحادیه اروپا شرکت کردند که در آن ۱۷.۴ میلیون نفر (۵۱.۹ درصد رأیدهندگان) به خروج و ۱۶.۱ میلیون نفر (۴۸.۱ درصد) به ماندن رأی دادند.
رای نزدیک دو طرف از همان آغاز جامعه انگلیس را دو پاره کرد و موافقان و مخالفان جدایی با استدلالهای خود در برابر یکدیگر صف آرایی کردند.
مخالفان ادامه عضویت بریتانیا در اتحادیه اروپا، به برگزیت رای دادند که به معنی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپاست. طرفداران برگزیت، میخواستند مهاجرت آزادانه از کشورهای دیگر عضو اتحادیه به بریتانیا را ممنوع کنند، قدرت کامل تدوین قوانین و استانداردها را در دست گیرند، پرداخت حق عضویت سالانه را متوقف کنند، اختیار بستن قراردادهای تجارت آزاد را با کشورهای دیگر دنیا به دست آورند و به قول خودشان، کشورشان را از دست اتحادیه اروپا نجات دهند.
اما طرفداران اتحادیه اروپا نیز برای مخالفتشان، انگیزههای قوی دارند و میگویند به دلایل مختلف از جمله درهم تندینگی اقتصادی و اجتماعی با اتحادیه اروپا و نیز آثار مثبت بودن در اتحادیه اروپا برای تقویت استانداردهای زندگی و نیز توان اقتصادی، پیشرفتهای علمی و امور اجتماعی به سود انگلیس است.
براساس مقررات موجود، بریتانیا قرار بود در ۹ فروردین ماه سال ۱۳۹۸ اتحادیه اروپا را ترک کند، اما این تاریخ سه بار به تعویق افتاد. مهمترین موضوعهای مورد اختلاف، میزان بدهی بریتانیا به اتحادیه اروپا، حقوق بریتانیاییهایی که به کشورهای دیگر عضو اتحادیه اروپا مهاجرت کردهاند و نیز حقوق اروپاییهایی که به بریتانیا مهاجرت کردهاند و وضعیت مرز ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند بود.
انگلیس ۳۱ ژانویه سال جاری میلادی برابر با ۱۱ بهمن ماه ۱۳۹۸ پس از نزدیک به سه سال کشمکش داخلی و با اتحادیه اروپا، با تصویب پارلمان این کشور به طور رسمی خروج خود را از اتحادیه اروپا اعلام کرد، اما مقرر شد تا پایان سال جاری میلادی، همچون گذشته روابط خود را حفظ کند تا مقررات روابط آینده دو کشور تدوین شود تا هنگام جدایی کامل، دو طرف بر اساس آن بتوانند روابط خود را تنظیم کنند. اما در این مذاکرات، پیشرفت چندانی حاصل نشده است و نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات برگزیت و مقامات اروپا بارها انگلیس را به زیاده خواهی و دست چین مفاد توافقها متهم و تاکید کرده اند: در برابر زیاده خواهیهای انگلیس خواهند ایستاد.
خبرهای درز کرده از نشست نمایندگان بریتانیا و اتحادیه اروپا از تندتر شدن لحن و اختلاف عمیقتر دو طرف حکایت دارد و هر یک طرف مقابل را مسئول شکست مذاکراتی میداند که قرار بود زمینه را برای نشست مقامات ارشد اقتصادی دو طرف در آینده نزدیک فراهم کند.
کارشناسان با تاکید بر اینکه شرایط جاری به زیان بریتانیا و اتحادیه اروپاست، معتقدند با توجه به روند کند پیشرفت مذاکرات و مواضع غیر دوستانه دو طرف، رسیدن به توافق در این باره تا پایان سال جاری میلادی دور از ذهن است.
مصاحبه ها:
۱ – شهروند انگلیسی موافق جدایی
۲ – شهروند انگلیسی مخالف جدایی
۳ – شهروند انگلیسی موافق جدایی
۴ – شهروند انگلیسی مخالف جدایی
۵ – میشل بارنیه نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات
لندن: مجتبی قاسم زاده