قیل و قال کودکی؛ یادش بخیر

بازی‌هایی که خاطرات شیرین کودکی ما با آن‌ها شکل می‌گیرد. شاید بهترین اسباب بازی دوران ما همان آبکش پلاستیکی با قابلمه و نعلبکی هایش بود که به دختربچه‌ها یاد می‌داد باید در آینده مادری کنند و شاید همان توپ پلاستیکی بود که به پسربچه‌ها یاد می‌داد باید برای پیروزی در زندگی دوید و تا رسیدن به گل از پا ننشست، اما حالا اسباب بازی‌های رنگارنگ و دیجیتال، رایانه‌های همراه و بازی‌های تلفن همراه جای همه شیرینی‌های دوران کودکی ما را گرفته است و خبری از دورهمی‌های کودکانه نیست و بیشتر کودکان در فضای مجازی ساعت‌ها ساکت و آرام در دنیای خود فرو می‌روند.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان یکی از نهاد‌های مرتبط با غنی سازی اوقات فراغت کودکان است.
محسن حموله مدیرکل سرگرمی‌های سازنده و بازی‌های رایانه‌ای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در مصاحبه اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما با اشاره به اینکه مشکل ما در صنعت اسباب بازی بحث طراحی است، می‌گوید: کانون پرورش فکری در ماه‌های گذشته اقدام به برگزاری رویداد ملی ایده آزاد داشت.
وی با اشاره به اینکه ۱۲۰ ایده در این رویداد ثبت شده است که در نهایت ۲۰ ایده ماکت سازی شده خاطرنشان می‌کند: این ۲۰ ایده نهایی قابلیت تولید انبوه دارد که اگر سرمایه گذاری از تولیدکنندگان اسباب بازی تمایل داشته باشد می‌تواند با همکاری کانون به ساخت آن‌ها اقدام کند.
حموله همچنین در باره ساخت بازی‌های رایانه‌ای در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز می‌گوید: کانون با همکاری بنیاد بازی‌های رایانه‌ای ۴۸ محصول در این حوزه تولید داشته است که تاکید بر داشتن پیوست‌های فرهنگی دارد یعنی یکی از این پیوست‌ها اینگونه است که اگر کانون فیلم بلند پویانمایی تولید کند بازی رایانه‌ای آن را نیز به بازار ارائه دهد.
حموله خاطر نشان می‌کند: امسال پنجمین جشنواره ملی اسباب بازی آبان برگزار می‌شود که پذیرای خانواده‌ها و کودکان و تولید کنندگان اسباب بازی در کشور است.
حالا که قرار است کودکان ما در عصر دیجیتال بازی کنند چه باید کرد تا در لایه‌های پنهان بازی‌های رایانه‌ای فرهنگ بیگانه جای خود را به فرهنگ و پیشینه غنی ایرانی ندهد. پر واضح است که اسباب بازی‌ها باید جذابیت و گیرایی لازم برای علاقه‌مند کردن کودکان داشته باشند تا در دل بازی بتوان انچه که لازم است به او آموزش دهیم.
روانشناسان، اسباب بازی را یک جور غذای روان کودک می‌دانند. در یک جمع بندی از دیدگاه‌های روانشناسان می‌توان گفت که وقتی کودک بازی می‌کند، خصوصاً وقتی از اسباب بازی استفاده می‌کند، یک سری از جنبه‌های فکری و آموزشی خودش را تقویت می‌کند. این بازی سبب می‌شود تا فعالیت‌های مختلف حرکت روانی و ذهنی شناختی کودک گسترش پیدا کند و به تکامل برسد.
محسن رجبی مدیر عامل شرکت تولید اسباب بازی (بازی تا) به خبرنگار ما می‌گوید: ما تولید کننده بازی‌های فکری و ابزار‌های آموزشی هستیم و هدف ما این است که بتوانیم مهارت‌هایی را اموزش دهیم که در مدارس و نظام‌های آموزشی کمتر به آن پرداخته می‌شود از جمله تقویت حافظه کوتاه مدت که در سال‌های گذشته نیز در بازار اسباب بازی ایران روی این مهارت تمرکز داشته اند و با استقبال خوب خانواده‌ها و کودکان نیز مواجه بوده است.
معاون تولید کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان نیز با تاکید بر اینکه هم مسئولان و هم خانواده‌ها علاقه‌مند به تولید و خرید اسباب بازی خوب هستند می‌گوید: ما در‌های کانون در همه مراکز استان‌ها را در بخش تولید اسباب بازی به روی بخش خصوصی بازکردیم تا کانون را از سمت تصدی گری در امور تولید به تولی گری برسانیم.
حسین ربانی غریبی با بیان اینکه اسباب بازی یکی از مهمترین فرایند‌های عرصه تربیتی در حوزه کودکان و نوجوانان است، خاطر نشان می‌کند: باید اسباب بازی‌ها به گونه‌ای توزیع شود که در سبد فرهنگی خانواده‌ها جای خود را پیدا کند. یکی از مهمترین راهکار‌ها در این راستا حمایت مادی و معنوی کانون از بخش خصوصی است.
وی می‌افزاید: بخش خصوصی نیز باید با افزایش کیفیت، تنوع و کارایی بتواند با کمک کانون جایگاه این کالای فرهنگی در سبد خانواده را ارتقا دهد چرا که در دل همین اسباب بازی هاست که شخصیت کودک شکل می‌گیرد و آموزش می‌بیند.
ربانی درباره قیمت اسباب بازی‌ها نیز خاطر نشان می‌کند: در یکسال گذشته با توجه به ممنوعیت واردات اسباب بازی در بسیاری عرصه‌ها بصورت ناخودآگاه حمایت معنوی خوبی از تولید کنندگان اسباب بازی داخلی شد. با حمایت مسئولین کانون سعی دارد با پشتیبانی از تولید کنندگان داخلی در بخش قیمت گذاری راهی را فراهم کند که خانواده‌های متوسط رو به پایین نیز از آن بهره‌مند شوند
نکته اینجاست که باید مسئولان بخش فرهنگی و وزارت صمت و نهاد‌های مرتبط با کودکان و نوجوانان راهکاری بیندیشند، در عصری که جذابیت‌های رنگارنگ در عروسک‌های خارجی برای دختران الگو می‌شود و بازی‌های رایانه‌ای با ترویج خشونت، همراه پسرانمان می‌شوند چه می‌توان کرد تا بازی‌ها و اسباب بازی‌های ایرانی اسلامی در عین جذابیت، فرهنگ و اخلاق ایرانی اسلامی را آموزش دهند، نه اینکه به سرنوشتی همچون عروسک‌های «دارا و سارا» و بازی‌هایی که بدون مخاطب باقی ماندند دچار نشوند.