جولان آتش در جنگل های خوزستان

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خوزستان ، زاگرس زیستگاه گونه های مختلف جانوری ، گیاهی از جمله خرس، قوچ ،پلنگ ایرانی ، گوزن زرد ایرانی ، بلوط و کهور می باشد.
90 درصد پوشش گیاهی سرزمین و سلسله کوه های زاگرس را درختان بلوط پوشانده و جلوه زییایی به این منطقه کوهستانی بخشیده است.
محمد جوان ایذه ای از سرزمین زاگرس زیبا ، دیار اشکفت و تالاب زیبای میانگران که دانشجو رشته مهندسی محیط زیست دانشگاه شهید چمران و فعال محیط زیست و از دوستداران طبیعت زیبا و کوهستان است.
وی تحقیقات و مطالعات زیادی در خصوص جنگل و مراتع استان انجام داده و قصد دارد در پایان نامه ارشد خود در موضوع آتش سوزی جنگل و مراتع استان به ویژه در بخش جنگل های زاگرس پژوهش و تحقیقاتی انجام دهد. 

بنا بر گفته مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان از ابتدای امسال تاکنون بیش از 70 مورد اطفای حریق در جنگل و مراتع استان انجام شده است که با تلاش نیروهای منابع طبیعی ، آتش نشانی ، هلال احمر ، مردم بومی و گروه های مردمی و سازمان های مردم نهاد و دوستداران طبیعت صورت گرفته است.
بنا بر اعلام اداره کل هواشناسی خوزستان امسال استان خوزستان سال پربارشی را پشت سر گذاشته که بیشترین میزان بارندگی ها در شهرهای شمالی استان از جمله حسینیه اندیمشک ، ایذه و دهدز بوده است که این بارش ها موجب شده است پوشش گیاهی فراوانی در مراتع و جنگل های استان رشد و یک جلوه زیبایی از طبیعت سبز در خوزستان زیبا ایجاد کند.
محمد در پایان نامه خود به دنبال این علت می باشد که چرا جنگل و مراتع استان دچار آتش سوزی شده و آیا مشکلاتی در راه مراقبت از گونه های گیاهی استان وجود دارد و یا امکانات لازم برای جلوگیری از این گونه حوادث در خوزستان وجود ندارد ؟
وی با خود می اندیشد چرا خوزستان که بنا بر گفته جمشیدیان ، مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان دارای یک میلیون هکتار بیشه زار ، 488 هزار مرتع و یک میلیون هکتار جنگل می باشد هراز چند گاهی دستخوش آتش سوزی می شود و درختانی با قدمت چندین هزار سال نابود و یا گونه هایی که با دست محیط بانان ، نیروهای منابع طبیعی و دوستداران طبیعت برای گسترش فضای سبز و طبیعی استان کاشته می شود به یک باره از بین می رود.
محمد در تحقیقات خود به یک مطلب و سخنی از مدیر کل مدیریت بحران استانداری خوزستان رسید که در اردیبهشت ماه امسال در نشست پیشگیری، آمادگی و مقابله با حریق گفته بود از جمله ابربحران های استان آتش سوزی است که در سال 96 در حدود 50 درصد آتش سوزی های کشور به ویژه آتش سوزی های جنگل ها، مراتع، بیشه زارها و آتش سوزی های صنعتی مربوط به استان خوزستان بوده است.
وی در این نشست اعلام کرده بود که خوزستان بر خلاف دیگر استان های کشور مخازن آبی جنگلی برای اطفای حریق ندارد.
خوزستان با داشتن ظرفیت های بزرگ اقتصادی ، کشاورزی ، صنعتی ، پتروشیمی و قطب بودن در برخی صنایع و نیز با وجود رودخانه های خروشان دز ، کارون ، کرخه ، مارون و جراحی و سدهای بزرگی همچون دز ، کارون سه ، شهید عباسپور ، گتوند علیا ، مارون و مسجدسلیمان چرا نبایدتجهیزات و امکاناتی از جمله مخازن آبی جنگلی برای خاموش کردن آتش داشته باشد.
اما در چند روز گذشته تابستان خوزستان زودتر از موعد خودرا نشان داده است و میزان دمای استان در برخی نقاط به 49 و بالاتر رسیده است ، به طوری که ساعت اداری در شهرهای استان به ساعت 13 کاهش یافته است.
همین گرمای شدید بر جنگل و مرانع استان تاثیر می گذارد که آقا محمد محقق ما به این نتیجه رسیده است که جنگل های خوزستان بر اثر انعکاس یک شیشه و یا اشیای برنده در نتیجه گرمای شدید مشتعل و پوشش گیاهی از بین می رود.
معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان معتقد است آتش زدن عمدی از جمله علل حوادث حریق در مراتع و جنگل ها به ویژه در مناطق تحت پوشش این اداره کل است.
سید عادل مولا می گوید نگرانی ما بیشتر به سمت گرمای شدید و دماهای بالا می باشد که موجب حرارت زیاد و سبب آتش گرفتن مراتع ، جنگل و بیشه زارها می شود.

مردم برای گذران یک روز خوش به همراه خانواده به سمت جنگل ها می روند و برای روشن کردن آتش هیزم و بوته های خشک را آتش می زنندو در صورت خاموش نکردن آتش ممکن است سبب حادثه حریق در جنگل و مراتع بشود.
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان معتقد است که مهمترین راهکار مقابله با آتش سوزی جنگل های خوزستان استفاده از هواپیماهای آبپاش و ایجاد پایگاه اطفای حریق منابع طبیعی می باشد.
متاسفانه در استان خوزستان با داشتن منابع بزرگ طبیعی و داشتن مراتع و بیشه زارهای فراوان یک هواپیمای آبپاش برای خاموش کردن آتش ندارد و این یکی از معضلات بزرگ خوزستان در راه حفاظت از منابع طبیعی می باشد.
جمشیدیان پیشنهاد می دهد که با همکاری استان های زاگرس نشین پایگاه اطفای حریق منابع طبیعی ایجاد شود یعنی خوزستان می تواند به استان های همجوار خود در این زمینه یاری و کمک کند.
معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان نیز از وقوع آتش سوزی در 300 هکتار از مراتع زیر پوشش این اداره کل طی 2 هفته گذشته خبر داد و گفت : برای مقابله با حوادث حریق دستگاه های آب پاش با فشار بالا بر روی وانت ها نصب شده است. 

مولا می گوید : این امکانات را در سه منطقه جنگلی دز ، کرخه و حفاظت شده شیمبار مستقر و نصب شده است که در صورت بروز حوادث از آنها استفاده می شود.
همچنین امکانات وسایل خاموش کننده دستی و قابل حمل برای مقابله و اطفای حریق در مراتع و جنگل های استان در اختیار محیط بانان استان شده است.
محمد محقق ما در پایان نامه خود به این موضوع رسید که مسئولان نه تنها باید پای کار باشند بلکه با فرهنگ سازی توسط رسانه های گروهی و تشویق مردم در راه مراقبت از منابع طبیعی و تهیه امکانات لازم از فضای طبیعی و سبز استان می توان نگهداری و مراقبت کرد.

*مهدی شیخ انصاری