گوانتانامو؛ نماد حقوق بشر آمريکايي باز مي‌ماند

پژوهش خبری صدا و سیما: همزمان با نطق سالانه دونالد ترامپ‌، رئیس‌جمهوری آمریکا در کنگره، کاخ سفید نسخه‌ای از دستور اجرایی او را منتشر کرد که طبق آن بازداشتگاه گوانتانامو باز می‌ماند. با صدور این دستور، فرمان رئیس جمهور پیشین در خصوص بستن بازداشتگاه گوانتانامو لغو شد. باراک اوباما که این بازداشتگاه را " فصل غمگین تاریخ آمریکا " توصیف کرد، نتوانست در دوران ریاست جمهوری خود به وعده بستن آن عمل نماید. فعالیت بازداشتگاه گوانتانامو به عنوان نماد " شکنجه و بازداشت نامحدود، بدون تفهیم اتهام یا محاکمه" از 16 سال قبل تاکنون مورد انتقاد مجامع بین‌المللی قرار دارد.

گوانتانامو چه پیشینه‌ای دارد؟ چه افرادی در این بازداشتگاه نگهداری می‌شوند؟ موافقان و مخالفان این بازداشتگاه چه می‌گویند؟

زندانيان گوانتانامو

نخستین زندانيان 11 ژانویه 2002 به گوانتانامو رسیدند. از آن زمان تاکنون 780 نفر، حضور در اين بازداشتگاه را تجربه کرده‌اند. بيشتر اين زندانيان به ديگر کشورها انتقال داده شدند، اما کماکان 41 نفر ديگر در اين بازداشتگاه بسر مي‌برند.[1] از آنجا که گوانتانامو خارج از سرزمين آمريکاست، مقررات اين کشور شامل حال زندانيان نمي‌شود؛ از سوي ديگر چون از سوي دولت خاصي پشتيباني نمي‌شوند، مشمول کنوانسيون ژنو نيز نيستند. اين موضوع به علاوه استفاده سیستماتیک از شکنجه روحی و جسمی از جمله (تحقير کردن، غرق مصنوعي، استفاده از سگ براي ايجاد رعب و وحشت، شوک الکتريکي و ... ) محور اصلي اعتراض به فعاليت اين بازداشتگاه است.

مخالفان و موافقان بستن گوانتانامو چه مي گويند؟

• موافقان

موافقان بستن گوانتانامو مي‌گويند کسانی که می‌خواهند به امنيت ملي آمريکا صدمه بزنند، از فعالیت این بازداشتگاه به عنوان ابزاري براي دستيابي به هدف خود بهره مي‌برند.

برخي از موافقان همچنين به اقدام داعش در پوشاندن لباس نارنجي (همرنگ لباس زندانيان گوانتانامو ) به تن قربانيان اشاره مي‌کنند و بر اين باورند که اين زندان علاوه بر اينکه نماد جهاني رفتار غير انساني است، به عنوان ابزار داعش براي جذب نيرو نيز عمل کرده است.  

بن کاردين، سناتور دمکرات تاکيد مي‌کند وجود اين مکان، آفت ادعاهاي حقوق بشري آمريکا در سراسر جهان است.[2] اوباما رئيس جمهور پيشين آمريکا هم اعتراف کرد "گوانتانامو به همکاری آمريکا با متحدان و ديگر کشورهايي که آمريکا به همکاري آنها نيازمند است، آسیب می‌زند." [3]

• مخالفان

در مقابل، جمهوری‌خواهان و بعضی از دموکرات‌هاي مخالف بسته شدن گوانتانامو معتقدند زندانيان گوانتانامو، تروريست هستند و نبايد در خاک آمريکا باشند. از ديد مخالفان حتي انتقال آنها به ديگر کشورها هم خطرناک است، زيرا توان کنترل اين زندانيان را ندارند.[4]

دونالد ترامپ که در دوره تبليغات انتخاباتي از شيوه بازجويي و شکنجه در اين بازداشتگاه حمايت کرد[5]، اکنون صدور دستور باز بودن بازداشتگاه را عمل به وعده انتخاباتي عنوان و به آن افتخار مي‌کند. او که تصميم سلفش براي بازنگري در روابط با کوبا را نيز ناديده گرفته است اکنون ديگر بهايي براي سخن رئیس جمهور کوبا که اعلام کرده مناسبات با آمریکا تنها با بازگرداندن منطقه اشغال شده گوانتانامو به کشورش عادی خواهند شد،[6] قائل نيست.

 پژوهش خبری // پژوهشگر: دارابی

 ---------------------------

[1] . http://reprieve.org/2017/08/12/guantanamo-faqs/

[2] . خبرگزاری صدا و سیما11/11/96

[3].https://obamawhitehouse.archives.gov/the-press-office/2016/02/23/remarks-president-plan-close-prison-guantanamo-bay

[4] . خبرگزاری صدا و سیما22/10/95       

[5].https://www.theguardian.com/us-news/2016/feb/06/donald-trump-waterboarding-republican-debate-torture

[6] . خبرگزاری صدا و سیما 29/1/95